Gây màu nước ao nuôi tôm là một bước quan trọng trong quy trình nuôi tôm, nhất là ở giai đoạn đầu thả giống. Vào giai đoạn đầu vụ nuôi, nếu ao nuôi có màu nước tốt thì tôm sẽ mau lớn và phát triển đồng đều. Việc gây màu nước cho ao nuôi tôm đồng nghĩa với việc bổ sung các loại tảo và vi khuẩn có lợi, chúng có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát chất lượng nước, tạo oxy và là nguồn thức ăn giàu dinh dưỡng cho tôm.
Sau đây, VFT Group mời bà con cùng tham khảo về 5 cách gây màu nước trong ao nuôi tôm hiệu quả và dễ dàng thực hiện nhé!
Mục Lục
Tầm quan trọng của việc gây màu nước ao nuôi tôm
Gây màu nước cho ao nuôi tôm thực chất là đang nuôi tảo Khuê
Người ta vẫn thường hay nói “Nuôi tôm là nuôi nước”, màu nước và chất lượng nước ổn định thì tôm mới khỏe. Hiện nay trong nuôi tôm, giới chuyên gia khuyến nghị 2 màu nước tốt nhất là màu trà và màu xanh nõn chuối.
Thực chất, 2 màu nước đó tới từ 2 loại tảo có lợi “tảo khuê” và “tảo lục”. Tảo khuê tạo nước màu nâu trà, tảo lục tạo màu nõn chuối. Tuy nhiên nếu ao nuôi bà con lại có màu khác khả năng cao là do các loại tảo độc đang sinh sôi mạnh như tảo lam tạo màu xanh đậm, còn tảo giáp tạo màu đỏ,… Dựa vào đó mà bà con có thể quan sát màu nước để xác định tảo độc hay tảo lợi đang chiếm ưu thế trong ao nuôi nhà mình.
Tảo có lợi đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái của ao nuôi tôm. Tảo là những vi sinh vật nhỏ có khả năng tổng hợp năng lượng từ ánh sáng mặt trời thông qua quá trình quang hợp, từ đó tạo ra oxy cho tôm và các sinh vật khác trong ao. Tảo còn có vai trò là nguồn thức ăn tự nhiên giàu dinh dưỡng cho tôm, chúng chứa các chất hữu cơ, protein và lipid mà tôm có thể hấp thụ hoàn toàn.
Tuy nhiên, sự phát triển quá mức của tảo hay còn gọi là “tảo nở hoa” có thể gây ra các vấn đề như cạnh tranh dinh dưỡng và oxy với tôm, làm giảm nồng độ oxy trong ao vào ban đêm. Khi tảo tàn sẽ làm ô nhiễm môi trường nước và sản sinh nhiều độc tố ảnh hưởng đến tôm. Do đó, cần kiểm soát mức độ phát triển của tảo trong ao nuôi tôm, mật độ tảo tối ưu cho ao nuôi tôm ứng với độ trong 30 – 35cm.
Tóm lại, gây màu nước nuôi tôm sẽ mang lại nhiều lợi ích như:
Ổn định môi trường nước ao nuôi và cung cấp đủ lượng oxy hòa tan cho tôm.
Che bớt ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp xuống tầng giữa hoặc đáy ao khi ao tôm có màu trà hoặc màu nõn chuối. Từ đó giúp hạn chế nhiệt độ tăng cao và tôm sẽ không còn bị lóa mắt, dễ dàng săn bắt mồi hơn. Tương tự, khi ánh nắng không thể chiếu xuống ao còn ngăn chặn quá trình phân hủy của các loại chất hữu cơ ở đáy ao, nhờ vậy mà ao nuôi không có khí độc xuất hiện.
Tạo điều kiện sống thuận lợi cho sự phát triển của các loài phiêu sinh vật, đây là nguồn thức ăn tự nhiên có lợi mà tôm rất ưa thích.
Phòng ngừa vi sinh vật gây bệnh, làm ô nhiễm nguồn nước ao và giảm stress cho tôm.
Các lợi ích kể trên chính là lý do tại sao nhiều bà con luôn tìm kiếm các cách gây màu nước trong ao nuôi tôm mang hiệu quả cao. Sau khi gây màu thành công, việc duy trì nó trong suốt vụ nuôi là rất quan trọng, chỉ cần màu nước có sự thay đổi sẽ ảnh hưởng đến điều kiện sống của tôm, khiến tôm sẽ kém phát triển và dễ nhiễm bệnh.
VFTGroup sẽ giới thiệu đến cho bà con 5 cách gây màu đạt hiệu quả tốt nhất, mời bà con tham khảo nội dung sau đây:
Top 1 – Kỹ thuật gây màu nước bằng cám gạo, bột cá và bột đậu nành
Kỹ thuật gây màu nước bằng cám gạo hay còn gọi là gây màu bằng phân hữu cơ
Một trong những cách gây màu nước cho ao tôm hiệu quả là sử dụng phân hữu cơ như bột đậu nành, cám gạo, bột cá,… Bà con tham khảo liều lượng và cách làm như sau:
Trộn hỗn hợp Cám gạo – Bột cá – Bột đậu nành theo tỷ lệ 2:1:2. Nấu chín hỗn hợp trên, ủ kín từ 2 – 3 ngày là dùng được.
Bà con sử dụng 3 – 4 kg hỗn hợp trên cho 1.000m3 nước. Bón liên tục 3 ngày, cho đến khi thấy ao nuôi lên màu đẹp và đạt độ trong khoảng 30 – 35cm thì bắt đầu thả tôm. Sau 7 ngày, bà con tiếp tục bón bổ sung hỗn hợp trên. Liều lượng bổ sung giảm một nửa so với ban đầu.
Trong suốt quá trình nuôi, bà con sẽ quan sát màu nước ao để tiến hành bón bổ sung, duy trì màu nước ổn định cho tôm phát triển.
Top 2 – Sử dụng chế phẩm sinh học Bio Active
Vi sinh Bio Active là cách gây màu nước tảo khuê dễ dàng và hiệu quả
Phương pháp sử dụng vi sinh gây màu nước Bio Active để gây màu cho ao nuôi tôm được nhiều bà con ưa chuộng, nhờ vào khả năng gây màu hiệu quả nhanh chóng chỉ sau “nửangày“. Đồng thời còn giúp tạo ra nguồn sinh vật phù du có lợi cho ao tôm, gia tăng đề kháng và giúp tôm khỏe mạnh chống chọi được bệnh tật. Bà con thực hiện như sau:
Đối với ao chưa nuôi mới diệt khuẩn xong: Bà con chỉ nên sử dụng nguồn nước cấp đã được xử lý kỹ, sau khoảng 3 ngày thì bắt đầu đánh vi sinh Bio Active để gây tảo. Ao lên tảo được khoảng 3 ngày thì bà con có thể tiến hành thả giống.
Liều lượng sử dụng: 1 Lít Bio Active cho khoảng 8.000 đến 10.000m3 nước.
Cách gây màu: Sản phẩm Bio Active sử dụng rất đơn giản, bà con chỉ cần pha với nước rồi tạt trực tiếp xuống ao vào buổi sáng từ 8 – 10 giờ khi trời có nắng. Bà con không cần ngâm ủ hay sục khí, vô cùng tiết kiệm thời gian và công sức. Nếu ao tôm đang bị tảo độc thì tiến hành sử dụng với liều lượng tương tự vào ban đêm từ 9 – 10 giờ.
Duy trì màu nước: Đánh định kỳ 5 – 7 ngày/lần (tháng đầu thả giống) và 3 – 5 ngày/lần (từ tháng thứ 2 trở đi)
Bio Active là chế phẩm sinh học sử dụng 100% vi sinh vật gốc, cam kết không chứa kháng sinh, hormone hay các chất độc hại nên an toàn tuyệt đối cho tôm, môi trường và sức khỏe của bà con. Ngoài khả năng gây màu nước ao nuôi tôm, Bio Active còn giúp phân hủy chất hữu cơ làm sạch nước, giảm hàm lượng khí độc, cắt tảo độc và ức chế các vi sinh vật gây bệnh.
****Lưu ý:
Không pha Bio Active với nước ấm, nước nóng hoặc nước sinh hoạt (có chứa clo) sẽ làm chết các vi khuẩn có lợi.
Từ tháng thứ 2 đến khi thu hoạch, ao nuôi sẽ chứa nhiều chất dinh dưỡng hơn do lượng thức ăn dư thừa và chất thải của tôm tích tụ. Nhờ đó, các loại tảo độc có cơ hội sinh sôi phát triển mạnh và chiếm ưu thế trong ao. Vì vậy bà con cần kiểm soát tốt lượng thức ăn dư thừa và sử dụng Bio Active định kỳ để phân hủy các chất hữu cơ tích tụ đáy ao.
Hiệu quả sẽ tùy vào cách sử dụng, điều kiện thời tiết và môi trường của từng ao nuôi.
Top 3 – Cách gây màu nước trong ao nuôi tôm bằng phân bón vô cơ
Sử dụng phân hữu cơ là 1 cách gây màu nước ao nuôi tôm
Sử dụng phân bón vô cơ để gây màu nước nuôi tôm cũng là cách được nhiều bà con áp dụng. Một số chất dinh dưỡng chính có trong phân bón vô cơ, bao gồm nitrat và photphat sẽ giúp tảo phát triển mạnh. Tuy nhiên, bà con cần cẩn trọng về liều lượng và tần suất sử dụng để không ảnh hưởng đến tôm. Hiện nay, có khá nhiều loại phân bón vô cơ trên thị trường có thể được kể đến như Phân urê phosphate, Phân urê, Super phosphate.
Bà con sử dụng phương pháp bón phân vô cơ để gây màu nước ao nuôi tôm thì nên thực hiện 1 đến 2 tuần trước khi thả giống. Phân bón bị hấp thụ ở nền đáy ao do đó bà con cần tiến hành bón nhiều lần, mỗi lần một lượng nhỏ, lặp lại từ 7 đến 10 ngày sẽ hiệu quả hơn.
Sau mỗi lần bón phân cần quan sát mức độ phát triển của tảo, rồi điều chỉnh liều lượng những lần bón sau cho phù hợp. Liều lượng phân bón sẽ phụ thuộc vào điều kiện môi trường của từng vùng miền và điều kiện thời tiết ở từng thời điểm trong năm. Khi gây màu nước ao nuôi tôm thành công, tảo phát triển tốt, độ trong đạt mức từ 30 – 35cm thì có thể tiến hành thả giống.
Liều lượng cụ thể bà con tham khảo dưới đây:
Ao nước ngọt:Lượng phân bón là 2 – 8kg P2O5/ha và 1 – 2kg N/ha. Lựa chọn dễ nhất là DAP (18 – 47 – 0) với mật độ bón 10 – 20kg/ha trong khoảng thời gian 2 – 4 tuần. Lượng tảo sẽ tăng 2 – 10 lần so với ao không được bón phân. Chú ý không được bón nhiều, vì tảo sẽ bùng phát quá mức cần thiết, gây bất lợi.
Ao nước lợ: Cần nitơ nhiều hơn, N:P = 2:1, hay N:P2O5 = 2:2,3. Lượng nitơ bón là 2 – 4kg/ha/ngày (tương đương với 4,5 – 9kg urê/ha/ngày hay 12,5 – 25kg NaNO3/ha/ngày). Còn P2O5 sẽ là 2,3 – 4,6kg/ha/ngày (tương đương với 5 – 10kg TSP, hay 14,5 – 29kg SSP).
***Lưu ý:
Cách gây màu nước cho ao nuôi tôm bằng phân vô cơ mục đích để tăng chất dinh dưỡng cho tảo hấp thụ, tuy nhiên nếu lạm dụng cách này sẽ kích thích tảo độc phát triển mạnh đặc biệt là tảo lam.
Phân đạm có khả năng làm tăng nồng độ khí độc Amoniac trong nước. Một phân tử phân urê tạo ra 2 phân tử NH3 rất có hại cho tôm. Do đó, cần hạn chế sử dụng phân urê để gây màu nước cho ao nuôi tôm.
Những ao đã nuôi thời gian dài hoặc đã sử dụng phân lân hạ phèn thì không nên dùng phân hóa học để gây màu nước ao nuôi tôm.
Phân bón vô cơ dạng hạt thường sẽ bị rơi xuống đáy ao rồi tan từ từ vào nước. Nhưng khi rơi xuống đáy ao chúng sẽ bị bùn đáy hấp thu nên khó tan trở lại vào nước. Vì vậy, bà con nên hòa tan phân bón dạng hạt rồi mới phun xuống ao, để gây màu nước ao nuôi tôm.
Top 4 – Sử dụng hóa chất tạo màu giả
Một số ao gặp tình trạng khó gây màu nước nuôi tôm, nguyên nhân chủ yếu là do: ao nuôi nghèo chất dinh dưỡng, thiếu khoáng chất. Do đó, bà con thường áp dụng cách gây màu nước cho ao tôm bằng các sản phẩm tạo màu giả. Đây còn là phương pháp gây màu được những bà con không thích bỏ công kiểm soát tảo, hạn chế tảo đáy, rong rêu phát triển.
Hiện nay, trên thị trường có nhiều sản phẩm giúp gây màu giả cho ao nuôi tôm, bà con nên tìm hiểu kỹ về chất lượng và nguồn gốc trước khi sử dụng để tránh gây tác dụng phụ lên tôm.
Với cách tạo màu nước trong nuôi tôm bằng các sản phẩm hóa chất tạo tạo màu giả này, thông thường sau 2 giờ sử dụng là đã thấy hiệu quả. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ giúp gây màu nước nuôi tôm một cách tạm thời và không tạo được nguồn thức ăn tự nhiên cho tôm mới thả. Bà con sẽ bị tăng chỉ số FCR ban đầu.
Vì thế, VFT Group khuyến khích bà con nên áp dụng cách gây màu nước ao nuôi tôm bằng vi sinh sẽ hiệu quả và an toàn hơn.
Top 5 – Cách gây màu nước cách gây màu nước bằng cám gạo, mật rỉ đường và bột đậu nành
Cách gây màu nước bằng cám gạo, mật rỉ đường và bột đậu nành là phương gây màu với giá thành rẻ nhất và phù hợp với những ao nuôi không bị nước trong
Đây cũng là cách gây màu nước ao nuôi tôm bằng phân hữu cơ, nhưng công thức khác so với cách 1 đã nói ở trên. Ở công thức này bà con sẽ thay thế Bột cá bằng Mật rỉ đường, cụ thể như sau:
Phối trộn hỗn hợp Mật rỉ đường – Cám gạo – Bột đậu nành theo tỷ lệ 3:1:3. Sau đó ủ kín trong 12 giờ là dùng được.
Bà con sử dụng 2 – 3 kg hỗn hợp trên cho 1.000m3 nước. Bón liên tục 3 ngày, cho đến khi thấy ao nuôi lên màu đẹp và đạt độ trong khoảng 30 – 35cm thì bắt đầu thả tôm.
Sau 7 ngày, bà con tiếp tục bón bổ sung hỗn hợp trên. Liều lượng bổ sung giảm một nửa so với ban đầu.
Trong suốt quá trình nuôi, bà con sẽ quan sát màu nước ao để tiến hành bón bổ sung, duy trì màu nước ổn định cho tôm phát triển.
Lưu ý khi gây màu nước
Trong quá trình gây màu nước ao cho ao nuôi tôm, bà con cần lưu ý một số vấn đề sau để tăng tỷ lệ thành công và tránh ảnh hưởng đến tôm:
Đa phần các cách gây màu nước cho ao nuôi tôm đều sẽ thực hiện theo nguyên lý chung là đánh vào ban ngày để đạt độ hiệu quả tối đa. Do tế bào tảo hoạt động mạnh nhất vào ban ngày đặc biệt là lúc nhiều nắng.
Điều kiện môi trường không phù hợp: Tảo khuê và tảo lục cần một số yếu tố môi trường nhất định để phát triển và sinh sản, bao gồm ánh sáng, nhiệt độ, pH, chất dinh dưỡng và tỷ lệ N:P. Nếu các yếu tố này không được điều chỉnh và duy trì ở mức phù hợp, tảo không thể phát triển, dẫn đến không gây màu nước ao nuôi tôm được.
Nguyên nhân nữa nhưng cũng ít xảy ra, khiến việc gây màu nước ao nuôi tôm thất bại là do lượng hóa chất diệt khuẩn, kháng sinh vẫn còn tồn tại trong ao.
Môi trường thay đổi thất thường, đặc biệt là các cơn mưa khiến độ mặn giảm, biến động pH cao, không đủ ánh sáng để tảo quang hợp, sinh trưởng.
Trong ao nuôi có nhiều loài động vật phù du ăn tảo (trùng bánh xe, các loại giáp xác chân chèo, Brine Shrimp).
Trong nước có quá nhiều rong rêu, lab-lab (Cladophora, Enteromorpha Prolifera, cỏ mương… vẫn gọi là “rêu”) ức chế sinh sôi phát triển của tảo đơn bào.
Không sử dụng các loại phân chuồng, phân gà để gây màu nước ao nuôi tôm, vì các loại phân này rất dễ mang theo các mầm bệnh virus/vi khuẩn gây nguy hiểm cho tôm.
Gây màu nước ao nuôi tôm chính là gây tảo thành công, tạo được nguồn thức ăn ban đầu cho tôm, tôm lớn nhanh khỏe mạnh, giúp bà con tiết giảm chi phí nhưng vẫn tăng hiệu quả kinh tế.
Điều kiện để gây màu nước cho ao nuôi tôm hiệu quả
Sử dụng vi sinh để gây màu nước trong ao nuôi tôm hiện đang là phương pháp được nhiều bà con sử dụng nhất, vì giá thành rẻ cũng như độ hiệu quả ngay lập tức
Để đảm bảo độ hiệu quả trong việc gây màu nước ao nuôi, bà con cần tuân thủ theo các điều kiện sau đây:
Tảo có tác dụng gây màu và cân bằng hệ sinh thái trong nước ao, nhất là tảo khuê và tảo lục. Để chúng sinh trưởng và phát triển tốt, bà con cần phải ổn định các chỉ số như độ pH (7.5 – 8.5); nhiệt độ ao nuôi (27 – 31oC); độ kiềm (80mg/l trở lên); tỉ lệ N/P của tảo khuê (15/1) và tảo lục (7 – 14/1)
Lựa chọn đúng sản phẩm hoặc phương pháp gây màu từ các nguồn đáng tin cậy và có phản hồi tích cực. Đồng thời việc sử dụng còn đòi hỏi kiến thức và kinh nghiệm nhất định, bà con nên tuân thủ đúng theo hướng dẫn để đạt hiệu quả tối đa.
Cân nhắc liều lượng men vi sinh và chất gây màu cần thiết cho toàn bộ thể tích ao nuôi. Bà con cần lựa chọn các sản phẩm phù hợp với thể tích, ví dụ như 1 chai có dung tích 1 lít sẽ gây màu cho 5.000m3 nước…
Tránh dùng chất tăng đề kháng hoặc thuốc hỗ trợ trong quá trình gây màu, việc sử dụng các chất này có thể làm giảm hiệu quả và ảnh hưởng đến đề kháng.
Trước khi đến với cách gây màu nước trong ao nuôi tôm, bà con cần phải đánh giá được chất lượng của màu nước ao. Tùy vào môi trường của từng loại ao nuôi như nước ngọt, nước lợ, nước mặn mà sẽ có từng màu nước thích hợp khác nhau:
Ao nuôi nước ngọt: Đây là môi trường sinh sống thích hợp của tảo lục, nếu chúng sinh trưởng và phát triển tốt sẽ giúp tạo màu nõn chuối. Việc duy trì màu nõn chuối trong thời gian dài sẽ giúp tôm phát triển tốt.
Ao nuôi nước mặn, nước lợ: Môi trường sống này là nơi thích hợp để tảo khuê (tảo silic) phát triển. Khi phát triển tốt, chúng sẽ tạo màu nâu trà cho ao nuôi.
Ảnh minh họa ao tôm màu xanh nõn chuối chuẩn
Vậy màu nước thích hợp sẽ tùy thuộc vào từng loại tảo sinh sống thích hợp ở các môi trường khác nhau. Tuy nhiên, nên kiểm soát chúng phát triển ở mật độ vừa phải và mật độ cũng không được quá thưa. Trường hợp tảo thưa sẽ khiến nước ao tôm bị trong, khiến tôm chậm lớn hoặc tảo quá dày sẽ làm thiếu hụt lượng oxy cho tôm khi về đêm.
Với vi sinh Bio Active – VFT Group sẽ là biện pháp gây màu nước ao nuôi tôm hiệu quả, nhanh chóng chỉ sau “nửa ngày“, đảm bảo an toàn cho đàn tôm và môi trường xung quanh. Sản phẩm được Cục Thủy Sản cấp phép lưu hành trên toàn quốc, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Mọi thắc mắc về sản phẩm cũng như tham khảo các cách gây màu nước trong ao nuôi tôm, bà con gọi ngay đến HOTLINE: 0916 859 166 để được tư vấn miễn hoàn toàn miễn phí
