Hiện nay bệnh teo gan (Bệnh hoại tử gan cấp tính – AHPND) hay hội chứng tôm chết sớm EMS đang gây ra nhiều lo ngại cho ngành nuôi tôm khi nó xuất hiện lần đầu tiên ở Việt Nam vào năm 2010. Bệnh thường xuất hiện nhiều trên tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Nhiều câu hỏi được đặt ra như nguyên nhân nào gây bệnh, nhận biết bệnh như thế nào và cách điều trị ra sao khi tôm bị teo gan? Hôm nay VFT Group sẽ giải đáp tất cả các vấn đề này trong bài viết dưới đây để bà con có thể hiểu rõ hơn.
Tại sao tôm bị teo gan (Bệnh hoại tử gan cấp tính – AHPND) được gọi là hội chứng tôm chết sớm EMS? Lý do là khi tôm mắc bệnh EMS sẽ có dấu hiệu bị teo gan và ruột rỗng. Bệnh xuất hiện ngay từ đầu vụ nuôi và bùng phát mạnh vào những ngày thời tiết nắng nóng kéo dài hoặc ở môi trường ao nuôi biến động như độ pH, nhiệt độ ao nuôi, độ mặn trong ao tăng cao làm cho sức khỏe của tôm yếu đi tạo điều kiện cho bệnh bùng phát. Khi mắc bệnh này, tôm trong ao nuôi sẽ chết rất nhanh và con số có thể lên đến 70%, thậm chí cả đàn tôm trong ao và bà con có thể mất trắng cả vụ.
Tuy là căn bệnh nguy hiểm nhưng bà con có thể nhận biết dễ dàng thông qua các dấu hiệu sau đây:
– Tôm mắc bệnh sẽ giảm ăn hoặc bỏ ăn hoàn toàn dẫn đến tôm chậm lớn, ruột rỗng và hệ số FCR cao.
– Tôm mềm vỏ, mang tôm có màu đen, tỷ lệ giữa chiều dài và trọng lượng cơ thể thấp. Khi quan sát sẽ thấy nhiều sinh vật cơ hội đeo bám trên thân tôm.
– Tôm bơi lờ đờ và chúng có màu trắng nhợt do gan tụy bị hoại tử.
– Kích thước gan tôm bị teo nhỏ và chỉ bằng 1/3 so với kích thước bình thường và có màu đen. Gan tôm cứng và có độ dai như cao su, khó có thể dùng tay bóp vỡ do các túi mật đã không còn nữa.
– Đường ruột tôm lỏng, đứt khúc hoặc đồng thời phần ruột còn trống rỗng không chứa thức ăn.
– Khi tôm nhiễm bệnh sẽ chết rải rác, không chết hàng loạt. Các cá thể tôm chưa nhiễm bệnh sẽ sống bình thường, tôm yếu sẽ rớt đáy.
Tác nhân khiến cho bệnh teo gan ở tôm phát triển mạnh mẽ xuất phát từ vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus. Môi trường sống ưa thích của chúng thường ở vùng nước mặn lợ, chúng sẽ sản xuất độc tố mạnh có thể gây hại đến gan tụy và ruột tôm. Từ đó gan tụy và hệ tiêu hóa bị suy giảm chức năng.
Đồng thời mùa hè là thời điểm dễ phát bệnh do nhiệt độ tăng cao và nguồn nước ao dễ ô nhiễm tạo điều kiện thuận lợi cho tảo độc. nấm bùng phát mạnh trong ao. Ngoài ra yếu tố nhiệt độ cao cũng sẽ kích hoạt các phản ứng hóa học ở đáy ao và sản sinh ra khí độc H2S. Hoặc ao nuôi cũ chưa qua quá trình xử lý, lượng oxy hòa tan thấp và nguồn nước nhiễm thuốc trừ sâu cũng góp phần gây ra tình trạng tôm bị teo gan.
Bên cạnh đó, nhiều bà con vẫn chủ quan trong việc cho tôm ăn hàng ngày. Do gan tụy là bộ phận có chức năng sàng lọc độc tố từ thức ăn, nếu bà con cho tôm ăn quá tải thì chúng sẽ đào thải không kịp và sẽ làm tổn thương gan tụy. Mặt khác, thức ăn không đủ chất dinh dưỡng hoặc hư hỏng, nấm mốc cũng gây nên tình trạng tương tự.
Ngoài ra, việc lựa chọn các con giống kém chất lượng cũng có thể mang theo mầm bệnh ảnh hưởng đến gan tụy tôm. Qua đó, bà con nên kiểm tra chất lượng con giống trước khi mua để hạn chế tình trạng này xảy ra.
Tôm bị teo gan hiện nay chưa có phương pháp điều trị triệt để, nó đòi hỏi sự chăm sóc kỹ lưỡng và lựa chọn đúng thuốc điều trị hiệu quả, nếu không bệnh không những không khỏi mà còn tiêu tốn chi phí của bà con. Sau đây sẽ là một số phương pháp giúp phục hồi gan tụy hiệu quả mà bà con nên áp dụng như:
– Kháng sinh: Trường hợp bệnh teo gan do nhiễm vi khuẩn, sử dụng các loại kháng sinh như Oxytetracycline, Florfenicol hoặc kháng sinh mạnh Cefotaxime để kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn. Liều lượng phù hợp để sử dụng các loại kháng sinh thường dao động từ 2 – 3g/kg thức ăn. Sau khi điều trị, sử dụng các loại thảo dược như thảo dược Chuẩn Bogantuy của VFT Group để phục hồi gan tụy kiêm đào thải kháng sinh ra khỏi cơ thể tôm.
– Thuốc hỗ trợ gan: Sử dụng các loại thuốc có thành phần được chiết xuất từ cây kế sữa (Silybum marianum) để tái tạo tế bào gan.
– Vitamin và khoáng chất: Bổ sung thêm Vitamin, Axit Amin, khoáng chất để hỗ trợ phục hồi gan nhanh hơn và củng cố sức khỏe tổng thể của tôm.
Để phòng tránh bệnh teo gan, cần áp dụng một loạt biện pháp phòng bệnh chặt chẽ. VFT Group mời bà con tham khảo các biện pháp hiệu quả:
– Đảm bảo con giống khỏe mạnh và được kiểm tra sạch bệnh bằng phương pháp Test PCR để không mang mầm bệnh vào ao.
– Cung cấp thức ăn đúng cách với liều lượng phù hợp để duy trì tốt sức khỏe gan tụy và tránh thừa thãi thức ăn gây ô nhiễm nước ao tạo điều kiện cho khí độc và vi khuẩn sinh sôi.
– Quản lý môi trường ao nuôi bằng cách điều chỉnh độ pH, độ kiềm, lượng oxy hòa tan.
– Xi phông đáy ao nuôi thường xuyên và bổ sung thêm vi sinh Aqua của VFT Group để xử lý đáy ao thêm sạch và ngừa được bệnh tật.
– Cung cấp vi sinh Bio Active – VFT Group để gây màu nước ao và cung cấp các vi sinh vật có lợi để tạo môi trường thích hợp cho tôm sinh sống.
– Đắp thêm mái che cho ao nuôi để đề phòng rủi ro khi thời tiết thay đổi thất thường.
– Bổ sung thêm vi sinh Chuẩn Bogantuy để bồi bổ và tăng cường chức năng gan tụy.
Tùy thuộc vào mức độ nhẹ hay nặng mà tác hại khi tôm bị teo gan sẽ khác nhau. Nếu tôm bệnh ở mức độ nhẹ thường có dấu hiệu giảm ăn, ốp thân, khả năng tiêu hóa hấp thụ dinh dưỡng kém và có xu hướng rớt đáy. Nhờ các tác nhân này mà tôm chậm lớn, kích thước nhỏ hơn và sức khỏe yếu hơn so với tôm khỏe mạnh. Hơn nữa bệnh teo gan cũng ảnh hưởng phần nào đến hệ miễn dịch, nguy cơ mắc các bệnh lý khác sẽ tăng cao. Bà con có thể sẽ tốn chi phí để giải quyết các vấn đề này, tránh trường hợp bệnh chuyển nặng.
Trường hợp bệnh chuyển sang mức độ nặng, các cá thể tôm bệnh sẽ lây nhiễm cho những con khỏe mạnh khác, gây giảm năng suất vụ nuôi. Lúc này bà con buộc phải thu tôm sớm hoặc loại bỏ hoàn toàn, có thể sẽ không thu về lãi ít hoặc không thu về được đồng nào. Teo gan ở tôm là dấu hiệu của bệnh lý nguy hiểm cần có phương pháp ngăn ngừa sớm.
—–> Tham khảo thêm các bệnh gan tôm khác ở tôm thẻ: Bệnh gan trên tôm thẻ chân trắng
Khi tôm bị teo gan sẽ làm ảnh hưởng năng suất của vụ nuôi, đặc biệt là có khả năng gây chết tôm hàng loạt. Để hạn chế tình trạng đó xảy ra, VFT Group đã cho ra mắt sản phẩm vi sinh Chuẩn Bogantuy để bồi bổ gan tụy cho tôm và phòng ngừa bệnh EMS hiệu quả. VFT Group khuyến khích bà con nên dùng ngay từ đầu vụ nuôi, ngoài ra sản phẩm còn sở hữu chức năng giải độc kháng sinh sau khi điều trị bệnh teo gan. Đây là bước cần thiết để loại bỏ kháng sinh tồn động trong cơ thể tôm. Đồng thời sản phẩm còn có công dụng khác như:
– Tăng cường hệ miễn dịch, giúp tôm ngăn ngừa bệnh hiệu quả và giúp tôm mau về size.
– Hỗ trợ gan tôm đẹp và lên lipid gan nhanh chóng.
– Giúp tôm giảm stress khi chuyển giữa các giai đoạn phát triển.
– Hỗ trợ điều trị các bệnh gan tụy trên tôm như teo gan, sưng gan, gan nhạt màu, hoại tử gan tụy…
Để phát huy hiệu quả tối đa của sản phẩm, bà con sử dụng theo cách sau:
– Dùng định kỳ cho tôm: Trộn 5ml Chuẩn Bogantuy vào 1kg thức ăn rồi trộn đều để cho tôm ăn.
– Cải thiện năng suất, bồi bổ gan tụy:
Tuy nhiên, để tối đa hiệu quả của sản phẩm thì bà con nên lưu ý một số điều sau đây:
– Lắc đều trước khi dùng.
– Nếu đã dùng kháng sinh, bà con có thể dùng Chuẩn Bogantuy sau đó khoảng 2 tiếng hoặc cách cử ăn sáng và chiều.
– Không pha Chuẩn Bogantuy với nước có nhiệt độ cao vì sẽ tiêu diệt các vi khuẩn có lợi trong vi sinh.
– Chuẩn Bogantuy có thể sử dụng cho tôm giống đến tôm trưởng thành.
Chế phẩm vi sinh của VFT Group là những sản phẩm vi sinh hàng đầu trên thị trường, được nhiều bà con tin dùng. Dưới đây là một số lợi ích khi mua sản phẩm vi sinh từ VFT Group:
Tùy thuộc vào mức độ nhẹ hay nặng mà tác hại khi tôm bị teo gan sẽ khác nhau. Nếu tôm bệnh ở mức độ nhẹ thường có dấu hiệu giảm ăn, ốp thân, khả năng tiêu hóa hấp thụ dinh dưỡng kém và có xu hướng rớt đáy. Nhờ các tác nhân này mà tôm chậm lớn, kích thước nhỏ hơn và sức khỏe yếu hơn so với tôm khỏe mạnh. Hơn nữa bệnh teo gan cũng ảnh hưởng phần nào đến hệ miễn dịch, nguy cơ mắc các bệnh lý khác sẽ tăng cao. Bà con có thể sẽ tốn chi phí để giải quyết các vấn đề này, tránh trường hợp bệnh chuyển nặng.
Trường hợp bệnh chuyển sang mức độ nặng, các cá thể tôm bệnh sẽ lây nhiễm cho những con khỏe mạnh khác, gây giảm năng suất vụ nuôi. Lúc này bà con buộc phải thu tôm sớm hoặc loại bỏ hoàn toàn, có thể sẽ không thu về lãi ít hoặc không thu về được đồng nào. Teo gan ở tôm là dấu hiệu của bệnh lý nguy hiểm cần có phương pháp ngăn ngừa sớm.
—–> Tham khảo thêm các bệnh gan tôm khác ở tôm thẻ: Bệnh gan trên tôm thẻ chân trắng
Chủ động phòng ngừa tôm bị teo gan là việc làm ưu tiên của bà con nuôi tôm, nếu không khi tôm mắc bệnh nặng có thể mất trắng cả vụ. Đồng thời bà con cần phải bổ sung các loại vi sinh để bảo vệ và tăng cường chức năng gan tụy ngay từ đầu vụ nuôi. Nếu còn thắc mắc về bệnh teo gan ở tôm hoặc muốn tư vấn về sản phẩm, bà con vui lòng gọi ngay đến HOTLINE: 0916 859 166 để được kỹ sư VFT Group hỗ trợ cụ thể nhé!
Công ty Cổ Phần Tập Đoàn Công Nghệ Thủy Sản Việt Nam
– Fanpage: https://www.facebook.com/visinhthuysanvftgroup
– Youtube: https://www.youtube.com/@VFTGroupthuysan
– Tiktok: https://www.tiktok.com/@vft.group.thy.sn