Ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là ngành nuôi tôm đang đối mặt với nhiều thách thức từ tình trạng biến đổi khí hậu, môi trường ao nuôi ô nhiễm. Các thách thức này ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn thức ăn tự nhiên có trong ao nuôi. Khi mất đi nguồn thức ăn tự nhiên đồng nghĩa với việc tôm sẽ phát triển chậm, nhất là khi trong giai đoạn đầu của vụ nuôi. Nắm rõ về tầm quan trọng của nó, VFT Group sẽ mách bảo cho bà con về cách tạo thức ăn tự nhiên cho tôm ngay tại bài viết dưới đây!
Vây thức ăn tự nhiên cho tôm trong ao nuôi sẽ bao gồm những gì? Thức ăn tự nhiên là những thứ có sẵn trong hệ sinh thái của nước, gồm tảo và các loại động vật sống dưới nước như phiêu sinh vật, động vật phù du nhỏ. Trong đó tảo đứng đầu trong mắt xích chuỗi thức ăn tự nhiên, khi tảo có lợi phát triển nhiều sẽ tạo điều kiện cho các loại phiêu sinh vật có ích khác sinh trưởng nhanh chóng.
Đây là loại thức ăn ưa thích của tôm vì tôm có xu hướng thích đi săn mồi tìm đến thức ăn tự nhiên hơn là hạt cám công nghiệp và chúng được xem là nguồn cung cấp dưỡng chất tốt hơn so với hạt công nghiệp. Một phần nữa hệ tiêu hóa của tôm post có sẵn các enzyme cần thiết để tiêu hóa các phiêu sinh vật tự nhiên, giúp tối đa hóa lượng dinh dưỡng được hấp thụ.
Sau đây chúng ta sẽ tìm hiểu rõ hơn về những thức ăn tự nhiên này ở bên dưới nhé:
Thực vật phù du đã từ lâu được xem là nhân tố không thể thiếu trong hệ sinh thái ao nuôi tôm vì nó giúp duy trì năng lượng và chu kỳ dinh dưỡng. Thông thường thì thực vật phù du sẽ hấp thụ các nguồn dinh dưỡng đến từ các chất hữu cơ dư thừa như phân tôm, thức ăn thừa để tồn tại, tăng sinh. Ngoài ra dựa vào mật độ thực vật phù du có trong ao nuôi, bà con có thể đánh giá mức độ ô nhiễm của ao nuôi, nhờ vậy mà quản lý môi trường nước ao tốt hơn.
Trong ao nuôi, thực vật phù du chiếm ưu thế là tảo có lợi, số lượng thực vật phù du thường dao động từ 500.000 – 1.000.000 tế bào/ml. Ngoài ra, sự tồn tại của một số thực vật phù du sẽ giúp ức chế các vi sinh vật có hại trong ao nuôi, hạn chế dịch bệnh, năng suất ổn định.
Bà con có thể bổ sung thực vật phù du thông qua việc gây thêm tảo có lợi trong ao với các sản phẩm vi sinh. Nhưng cần lưu ý là nên kiểm soát mật độ tảo ở mức vừa phải và loại tạo phù hợp vì nó có khả năng gây độc cho tôm.
Tảo là nguồn thức ăn tự nhiên và vô cùng quan trọng đối với tôm vì:
– Chứa hàm lượng protein lên đến 45 – 60%.
– Chứa đầy đủ các amino axit cần thiết cho quá trình tăng trưởng của tôm.
– Chứa axit béo không bão hòa cao, vô cùng quan trọng vì liên quan đến tỷ lệ sống của ấu trùng tôm.
Động vật phù du là những sinh vật có kích thước hiển vi, không xương sống và được xem là nguồn dinh dưỡng thiết yếu cho tôm. Điển hình như là Protozoa, Rolifera, Rận nước (Daphnia), Trứng nước hay bo bo (Moina), Bọ một mắt (Cyclops),… Bên cạnh đó, chúng có nhiệm vụ tương tự như một hệ thống lọc sinh học trong ao nuôi. Theo nghiên cứu, hai cộng đồng này có mối quan hệ mật thiết với nhau, động vật phù du sẽ ăn thực vật phù du cho nên khi thực vật phù du phát triển sẽ khiến cho động vật phù du sinh trưởng mạnh mẽ.
Động vật phù du còn được xem là nguồn thức ăn trực tiếp cho tôm từ giai đoạn tôm nhỏ đến khi trưởng thành do mang lại giá trị dinh dưỡng cao như:
– Chứa hàm lượng protein lên đến 50%.
– Chứa đầy đủ các loại amino axit cần thiết cho tôm phát triển.
→ Thực vật phù du và động vật phù du là 2 nguồn thức ăn tự nhiên phong phú cho tôm. Tuy nhiên nếu như môi trường ao nuôi tích lũy quá nhiều thức ăn thừa, chất thải tôm, vỏ tôm không được xử lý và cộng thêm với mật độ thả nuôi dày đặc sẽ khiến phát sinh độc tố. Từ đó sẽ làm ảnh hưởng đến sự phong phú, tăng trưởng, sinh sản của động vật phù du và thực vật phù du có trong ao.
Trong các mô hình nuôi tôm dù là nước ngọt, nước lợ hay nước mặn thì nguồn thức ăn tự nhiên đều đóng vai trò quan trọng ở mọi giai đoạn ở tôm. Vậy nó có vai trò quan trọng như thế nào mà nhiều người luôn tìm cách tạo thức ăn tự nhiên cho tôm trong ao nuôi?
– Đầu tiên, các loại thức ăn tự nhiên như động vật phù du sẽ cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất và axit amin cần thiết cho tôm.
– Thứ hai, thức ăn tự nhiên mang lại nguồn protein hỗ trợ cho tôm mau lớn.
– Thứ ba, các loài sinh vật được xem như là bộ máy lọc sinh học cho môi trường ao nuôi như thực vật phù du sẽ hấp thụ Nitơ hạn chế sự hình thành khí NH3 gây độc cho tôm. Hay là các động vật phù du sẽ tiêu thụ tảo làm giảm nguy cơ hiện tượng tảo nở hoa diễn ra. Ngoài ra, thực vật phù du như tảo còn góp phần cung cấp oxy hòa tan.
– Thứ tư, thức ăn tự nhiên sẽ giúp duy trì chu trình dinh dưỡng trong ao nuôi. Nói một cách dễ hiểu hơn, phân, thức ăn thừa và xác thực vật phù sẽ được động vật phù du hấp thụ rồi thải ra dưới dạng chất thải hữu cơ, các vi sinh vật trong ao sẽ bắt đầu phân hủy các chất này thành các chất dinh dưỡng như NH4, NO3 và PO4 là nguồn dinh dưỡng cho thực vật phù du. Cứ thế vòng lặp sẽ diễn ra liên tục được gọi là chu trình dinh dưỡng.
– Cuối cùng, sinh vật phù du còn là tín hiệu để bà con có thể biết được tình trạng trong ao nuôi như thế nào để có phương án xử lý hiệu quả. Ví dụ như khi tảo độc phát triển mạnh là chỉ số nitơ và photpho trong ao cao là do chất thải hữu cơ nhiều từ đó bà con sẽ đánh giá được tình trạng ô nhiễm của nước trong ao như thế nào.
→ Không thể phủ nhận vai trò của nguồn thức ăn tự nhiên, nhưng thức ăn công nghiệp cũng cần thiết để hỗ trợ bổ sung song song cho tôm ăn mau lớn. Đồng thời còn phải áp dụng chế độ ăn hợp lý, đảm bảo mật độ tảo, động vật phù du ở mức vừa đủ để tôm tăng trưởng ổn định, hạn chế bệnh tật.
Để mô hình nuôi tôm được bền vững, hiệu quả thì không phải điều dễ dàng vì rất nhiều trường hợp tôm chậm lớn, không đạt size, chết sớm. Một phần là vì trong ao đang thiếu đi nguồn thức ăn tự nhiên cho tôm ăn, ngược lại nếu có cách tạo thức ăn tự nhiên thì sẽ mang lại nhiều lợi ích như:
– Nguồn thức ăn tự nhiên có lợi cho tôm trong giai đoạn đầu vì nó khá dễ tiêu hóa nhờ enzyme có sẵn, từ đó giúp ngăn ngừa các vấn đề về gan ruột, hạn chế được tình trạng tôm chết sớm.
– Tôm lớn đồng đều, tăng trưởng nhanh, đề kháng khỏe, hạn chế được dịch bệnh.
– Nguồn thức ăn tự nhiên như sinh vật phù du còn giúp làm giảm đi các chất độc hại, tạo môi trường trường sống lý tưởng, hạn chế được tảo độc, khí độc phát triển và cuối cùng là làm sạch đáy ao nuôi.
– Cung cấp lượng oxy hòa tan trong ao nuôi do ao quảng canh không có quạt hay vỉ oxy.
– Thông qua nhiều nghiên cứu cho thấy, tôm nuôi thâm canh khi được ăn thức ăn tự nhiên trong giai đoạn đầu sẽ tiết kiệm được chi phí cho ăn, tăng tỷ lệ đạt đầu con, đề kháng khỏe, ao nuôi ít khí độc, tảo độc. Ngoài ra còn phòng ngừa được bệnh phân trắng, gan tụy, tôm chết sớm ở ao thâm canh.
– Giảm được lượng thức ăn công nghiệp, đồng nghĩa với việc giảm hệ số thức ăn và từ đó kéo theo giảm được nhiều chi phí khác vì tôm khỏe mạnh, ít bệnh, đạt chuẩn size.
– Tạo nguồn nước sạch trong ao, ít gây ô nhiễm môi trường, giảm được các nguồn chi phí như là chi phí cải tạo ao, chi phí thuốc hóa chất, chi phí nuôi tôm,…
– Báo hiệu tình trạng ô nhiễm trong ao nuôi để bà con có kế hoạch xử lý chất thải kịp thời.
Như ta đã biết thức ăn tư nhiên cho tôm gồm 2 loại chính là động vật và thực vật phù du. Tuy nhiên, đối với động vật phù du thường chỉ dùng đối với mô hình nuôi tôm quảng canh. Đối với nuôi tôm thâm canh bà con hạn chế cho tôm ăn động vật phù du nhằm kiểm soát bệnh tật, chỉ dùng thực vật phù du làm nguồn thức ăn tự nhiên chính. Sau đây là cách tạo thức ăn tự nhiên cho tôm theo từng loại:
Việc nuôi cấy động vật phù du sẽ tiêu hao diện tích đất, công sức và thời gian nên cách lựa chọn hay nhất cho bà con là mua với giá thành không đáng kể. Trên thị trường có nhiều trang trại giống bán các loại như Rotifer hoặc Copepoda, bà con mua thả vào ao với liều lượng 50-100gram/1000m3 nước. Để tạo điều kiện cho chúng sinh sôi, mỗi tuần bà con bón 1-2kg phân urea + 0,5-1kg DAP/1000m3 để duy trì dinh dưỡng cho động vật phù du.
Tảo khuê và tảo lục là thực vật phù du đóng vai trò quan trọng trong ao tôm, chắc hẳn việc tăng sinh khối 2 loại tảo này bà con nuôi tôm nào cũng đều nắm vững. Để giữ ổn định mật độ của 2 loại tảo này, bà con chỉ cần sử dụng dòng sản phẩm vi sinh Bio Active – VFT Group đang được tin dùng nhiều trên thị trường. Đây là dòng chế phẩm sinh học cao cấp, chuyên xử lý môi trường nước ao nuôi tôm với dung tích 1 lít chứa hơn 10 tỷ lợi khuẩn với đa chủng vi sinh có hoạt tính cao, sinh khối lớn, thích ứng với môi trường rất nhanh.
Vi sinh xử lý nước Bio Active với mật độ vi sinh gốc cao nhất trên thị trường được xem là cách tạo thức ăn tự nhiên cho tôm an toàn, không chứa chất độc hại hoặc kháng sinh với đa công dụng trong 1 chai như:
– Tạo nguồn tảo khuê trong ao nuôi làm nguồn thức ăn tự nhiên cho tôm.
– Gây màu nước trà trong ao nuôi chỉ trong “nửa ngày”.
– Phân hủy các chất hữu cơ và thức ăn thừa gây ô nhiễm ao nuôi.
– Ức chế, kìm hãm sự phát triển của các vi sinh vật thuộc nhóm Vibrio gây nên bệnh phân trắng, đốm đen, hoại tử gan tụy,…
– Cắt các loại tảo độc như tảo lam, tảo giáp, tảo đỏ trong suốt quá trình nuôi.
– Giảm hàm lượng khí độc NH3, NO2, H2S.
– Khử nhớt, sạch bạt, giảm lợn cợn.
*Cách sử dụng Bio Active
Ưu điểm vượt trội của dòng sản phẩm này là không cần ngâm ủ, bà con chỉ cần hỏa với nước rồi tạt trực tiếp xuống ao nuôi. Chỉ với 1 chai có thể xử lý hiệu quả từ 5.000 – 10.000m3 nước ao nuôi và đạt hiệu quả rõ rệt chỉ sau 1 đến 2 liệu trình dùng.
– Để khử nhớt, gây màu trà, tạo nguồn tảo khuê thức ăn tự nhiên thì đánh vào buổi sáng khi trời nắng từ 8 – 10 giờ.
– Để xử lý khí độc, cắt tảo độc thì đánh vào ban đêm từ 21 – 22 giờ.
Định kỳ sử dụng Bio Active trong ao nuôi sẽ giúp tạo nguồn thức ăn tự nhiên ổn định, môi trường thuận lợi cho tôm phát triển trong suốt vụ nuôi.
Qua bài viết trên, thức ăn tự nhiên không thể thiếu trong môi trường ao nuôi và VFT Group đã hướng dẫn cho bà con cách tạo thức ăn tự nhiên cho tôm với Bio Active. Hy vọng sẽ giúp được cho bà con trong suốt quá trình nuôi tôm, nếu như có còn bất cứ thắc mắc nào về sản phẩm thì bà con đừng ngần ngại liên hệ qua HOTLINE: 0916.859.166 để được kỹ sư hướng dẫn cụ thể hơn nhé!
CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN CÔNG NGHỆ THỦY SẢN VIỆT NAM
– Fanpage: https://www.facebook.com/visinhthuysanvftgroup
– Youtube: https://www.youtube.com/@VFTGroupthuysan
– Tiktok: https://www.tiktok.com/@vft.group.thy.sn