Bệnh phân trắng trên tôm (White feces syndrome – WFS) là loại bệnh nguy hiểm, không chỉ gây thiệt hại kinh tế cho bà con mà còn có sức ảnh hưởng lớn đến toàn ngành nuôi tôm ở nước ta. Mặc dù tôm bị bệnh phân trắng không chết hàng loạt trong thời gian ngắn, nhưng sẽ bỏ ăn, còi cọc, chậm lớn,… làm giảm năng suất mùa vụ.
Vậy đâu là nguyên nhân gây bệnh? Cách phòng ngừa và điều trị hiệu quả bệnh phân trắng trên tôm như thế nào? Mời bà con cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây của VFT Group nhé!
Bệnh phân trắng trên tôm do vi khuẩn Vibrio gây ra, thường xuất hiện từ giai đoạn tôm 15 ngày tuổi trở lên, nhiều nhất là giai đoạn 40-70 ngày tuổi.
Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết tôm bị phân trắng:
– Phân tôm: Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất khi tôm bị phân trắng là những đoạn phân có màu trắng, trắng đục hoặc vàng đục nổi trên mặt nước, thường tập trung nhiều ở góc ao cuối hướng gió. Từng đoạn phân từ 0.3 – 1cm, có khi còn dính ở hậu môn tôm. Phân nhão, dễ nát.
– Vỏ tôm: Vỏ mềm, ốp thân, màu sắc tôm chuyển sang đậm hơn. Khi tôm lột xác thường bị dính vỏ.
– Gan tụy: Gan tụy chuyển màu nhợt nhạt, mềm nhũn.
– Đường ruột: Đường ruột có biểu hiện bị đứt khúc, lỏng ruột, không đầy thức ăn. Đường ruột cũng có màu trắng như phân tôm.
– Hoạt động: Tôm ít hoạt động, bơi lờ đờ, tấp mé, ít búng nhảy khi thăm nhá. Tôm bị bệnh phân trắng thường giảm hoặc bỏ ăn, dẫn đến kích thước đàn không đồng đều. Tỷ lệ rớt đáy ngày càng nhiều.
—-> Tham khảo thêm bài viết: Các loại bệnh đường ruột ở tôm hay mắc phải
Có nhiều nguyên nhân tôm bị phân trắng, nhưng phần lớn là do vi khuẩn nhóm Vibrio gây ra. Cụ thể:
– Vi khuẩn Vibrio: Nhóm vi khuẩn Vibrio gây bệnh phân trắng trên tôm thường thấy là: Vibrio parahaemolyticus, Vibrio fluvialis, Vibrio alginolyticus, Vibrio mimicus,…. Chúng xâm nhiễm và gây viêm hệ thống gan tụy tôm, làm mất chức năng tiết dịch tiêu hóa, dẫn đến tình trạng thức ăn trong ruột không được tiêu hóa, cuối cùng là tôm bị phân trắng.
– Môi trường ao nuôi ô nhiễm: Môi trường nước ao nuôi bị ô nhiễm do dư thừa thức ăn, từ đó vi khuẩn Vibrio có điều kiện thuận lợi để gia tăng mạnh mẽ, gây bệnh phân trắng trên tôm. Ngoài ra, ao nuôi bị ô nhiễm cũng là nguyên nhân sản sinh ra NH3 và H2S, khiến tôm bị stress và suy giảm sức đề kháng, vi khuẩn Vibrio dễ dàng tấn công và gây bệnh cho tôm hơn.
– Tảo độc: Tôm ăn phải các loại tảo độc như: tảo lam, tảo giáp, tảo mắt,… Các loại tảo này tiết ra enzyme có khả năng gây tê liệt biểu mô, khiến ruột tôm không tiêu hóa và hấp thụ được thức ăn được, dẫn đến tình trạng ruột bị tắc nghẽn gây bệnh phân trắng trên tôm.
– Thức ăn: Tôm ăn phải thức ăn kém chất lượng hoặc bị nấm mốc, chứa nhiều loại độc tố gây bệnh đường ruột cho tôm, trong đó có bệnh phân trắng ở tôm.
– Do vi bào tử trùng Enterocytozoon hepatopenaei (EHP): Vi bào tử trùng EHP chủ yếu nhiễm trên gan tụy tôm, nhất là trên các tế bào biểu mô ống gan tụy. Gan tụy bị tổn thương dẫn đến thiếu hụt enzyme tiêu hóa, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và gây ra bệnh phân trắng trên tôm.
– Ký sinh trùng (Gregarine): Khi phân tích mẫu tôm bị bệnh phân trắng, các nhà nghiên cứu còn thấy xuất hiện nhóm nguyên sinh động vật (Gregarine), ký sinh trên ruột tôm.
Để phòng ngừa bệnh phân trắng ở tôm, bà con có thể áp dụng các biện pháp sau đây:
Chọn giống tôm kháng bệnh: Chọn giống tôm chất lượng, có khả năng kháng bệnh tốt, giúp giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh.
Quản lý chất lượng nước:
Kiểm soát mật độ tôm: Đảm bảo mật độ nuôi tôm hợp lý trong ao. Mật độ quá cao, vừa tăng nguy cơ ô nhiễm môi trước nước ao nuôi, vừa tăng khả năng lây lan mỗi khi bùng phát dịch bệnh.
Kiểm soát mật độ tảo: Các loại tảo độc là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh phân trắng trên tôm, chính vì vậy, bà con cần kiểm soát tốt mật độ tảo trong suốt vụ nuôi. Bio Active có khả năng gây màu tảo khuê, là loại tảo có lợi cho tôm. Khi tảo khuê chiếm ưu thế trong ao nuôi sẽ ức chế sự phát triển của các loại tảo độc.
Đảm bảo chất lượng thức ăn: Đảm bảo nguồn thức ăn chất lượng cao, kiểm soát tốt việc bảo quản thức ăn tránh để bị nấm mốc sản sinh độc tố gây hại cho tôm.
Ngoài ra, trong suốt quá trình nuôi bà con có thể sử dụng vi sinh tiêu hóa Mipe cho tôm. Mipe bổ sung vi sinh vật đặc hiệu và hơn 10 loại enzyme giúp tôm tiêu hóa dễ dàng hơn và hấp thụ thức ăn nhanh chóng. Việc bổ sung vi sinh có lợi cho đường ruột tôm cũng là cách ức chế sự phát triển và xâm nhập của các vi sinh vật có hại gây bệnh phân trắng, điển hình là nhóm Vibrio.
Cải tạo ao nuôi: Việc cải tạo ao trước mỗi vụ nuôi thực sự cần thiết, nhất là với những ao nuôi trước đó bị nhiễm EHP, một trong những nguyên gây bệnh phân trắng. Không chỉ ao nuôi, mà tất cả các dụng cụ dùng trong vụ nuôi như: vỉ oxy, quạt, nhá, đồ pha vi sinh, máy cho ăn,… đều phải được ngâm rửa, diệt khuẩn trước khi sử dụng.
Với những ao nuôi không lót bạt đáy còn cần lưu ý xử lý các vật chủ mà Gregarine có thể ký sinh như ốc, hến,… tránh tôm ăn phải bị bệnh phân trắng.
Để trị bệnh phân trắng trên tôm, bà còn cần chú ý tập trung vào 2 phần chính là Xử lý môi trường nước và Chế độ dinh dưỡng cho tôm, cụ thể:
*Xử lý môi trường nước:
*Chế độ dinh dưỡng:
Bà con sử dụng ngay thảo dược Herbafu Green để ức chế sự phát triển của các vi khuẩn gây bệnh phân trắng và giảm tỷ lệ chết của tôm.
Tùy mức độ nhiễm bệnh của tôm, bà con trộn từ 20 đến 30g/kg thức ăn, ngày cho ăn 2 lần, dùng liên tục đến khi tôm khỏi bệnh.
Sau khi có dấu hiệu bênh phân trẳng ở tôm biến mất hoàn toàn, bà con nên tiếp tục bổ sung Men Vi sinh tiêu hóa Mipe cho tôm ăn hàng ngày, củng cố lại hệ vi sinh đường ruột, giúp tôm tiêu hóa thức ăn dễ dàng hơn, hấp thu dinh dưỡng tối đa, phát triển bình thường sau khi nhiễm bệnh. Khi này đường ruột tôm đang yếu, bà con trộn 5g Mipe cho 1kg thức ăn, trộn cho ăn liên tục 5-7 ngày.
Hy vọng, bài viết trên đây đã cung cấp phần nào kiến thức về bệnh phân trắng, cũng như là nguyên nhân và cách phòng ngừa, điều trị phân trắng trên tôm. Mọi thắc mắc, bà con hãy liên hệ ngay qua số hotline 0979 071 915 của VFT Group để được đội ngũ kỹ sư của chúng tôi tư vấn và hỗ trợ chi tiết nhé!
Chúc bà con có vụ mùa thành công!
Công ty Cổ Phần Tập Đoàn Công Nghệ Thủy Sản Việt Nam
– Fanpage: https://www.facebook.com/tapdoanthuysanvietnam
– Youtube: https://www.youtube.com/@VFTGroupthuysan
– Tiktok: https://www.tiktok.com/@vft.group.thy.sn
